Z długością 430,2 km jest najdłuższą rzeką w Republice Czeskiej. Powstaje na Szumawie, w pobliżu miejscowości Černý Kříž, u zbiegu Teplé Vltavy i Studená Vltava. Przepływa między innymi przez Czeski Krumlov, Czeskie Budziejowice i Pragę, a w Mělníku wpada do Łaby. Powierzchnia zlewni rzeki wynosi 28 090 km. Rzeka otrzymała swoją nazwę „Wełtawa“ od starożytnych Germanów, którzy nazywali ją Wilt-ahwa – dzika woda.
Etymologia
Nazwa rzeki pochodzi od starogermańskiego zwrotu „Wilth“-„ahwa“, „dzika, drapieżna woda“. W Annales of Fulda z 872 roku nazwa udokumentowana jest jako „Fuldaha“ (por. rzeka Fulda), w 1113 roku jako „Wultha“. W Kronice Cosmasa pojawia się po raz pierwszy w 1125 roku w formie policzonej jako „Wlitaua“.
Bieg Wełtawy
Teplá Vltava, która jest uważana za jedno z dwóch głównych źródeł, wznosi się na wschodnim zboczu Czarnej Góry (1 316 m) na Szumawie na wysokości 1 172 m jako Černý potok. Jego źródło jest znane jako chroniony obszar źródłowy. Przez pierwsze 5 km płynie w kierunku północnym, od zbiegu z Kvildskim potokiem w miejscowości Kvilda przez długi czas zmienia swój bieg na południowo-wschodni. Od ujścia potoku Vydří w miejscowości Borová Lada (890 m n.p.m.) potok nosi nazwę Teplá Vltava i wkrótce łączy się z potokiem Vltavským. Wznosi się w lesie Pláňský Polesí na wysokości 1 158 m n.p.m.
Za Lenorą rzeka ma tylko niewielki spadek i tworzy w płaskim krajobrazie rozległe mokradła z wieloma meandrami, nazywane zbiorczo Łąką Wełtawską. Tutaj, w środku 1. strefy Szumawskiego PN Mrtwy, na wysokości 731 m n.p.m. w pobliżu miejscowości Chlum spotykają się rzeki Teplá i Studená Vltava. Ta ostatnia wznosi się po drugiej stronie granicy w Bawarii na zachód od miejscowości Haidmühle pod niemiecką nazwą Altwasser lub Kalte Moldau. Od zbiegu dwóch głównych strumieni źródłowych Ciepłej i Zimnej Wełtawy, rzeka na pozostałym odcinku nosi nazwę Wełtawa.
