Göta to rzeka odprowadzająca wody jeziora Vänern do cieśniny Kattegat w pobliżu miasta Göteborg na zachodnim wybrzeżu Szwecji. Powstała pod koniec ostatniego zlodowacenia jako kanał odwadniający z Bałtyckiego Jeziora Lodowego do Oceanu Atlantyckiego i obecnie ma największy obszar zlewni w Skandynawii.
Miasto Vänersborg zostało zbudowane na dopływie z jeziora Vänern. Całkowita różnica wysokości do poziomu morza wynosi 44 metry, z czego 32 metry to historycznie ogromny wodospad Trollhätte. Dziś najczęściej zastępują je elektrownie wodne i śluzy (kanał Trollhätte). Pozostała część rzeki ma spokojny przepływ z różnicą poziomów około 12 metrów na odcinku 80 km. W Kungälv rzeka dzieli się na dwa ramiona. Wschodnie ramię jest nadal nazywane Göra älv i przechodzi przez Göteborg przed opróżnieniem do Älvsborgsfjord w Kattegat. Drugie ramię to Nordre älv, które płynie 12 km dalej na północ. Wyspa Hisingen tworzy obszar pomiędzy tymi dwoma rzekami.
Rzeka ma długość 93 km. Razem z Klarälven całkowita długość wynosi 731 km. Zlewnia o powierzchni 50 000 km2 jest największa w Szwecji. Średni przepływ 565 m3/s jest również najwyższy w Szwecji, ale podczas wiosennego przypływu wiele rzek na północy jest bogatszych.
Przed traktatem z Roskilde w 1658 r. Göta była częściowo rzeką graniczną między Szwecją a Norwegią, między Västergötlandem a Bohuslän. Dziś rzeka leży w całości w okręgu Västra Götaland.
Historia
Najstarsze znaleziska archeologiczne wzdłuż Göta związane z żeglugą to Äskekärrsskeppen. Pierwszy z nich został znaleziony w 1933 roku na północny zachód od Alafors w parafii Starrkärr w gminie Ale i był to statek towarowy pochodzący z lat 30. XX wieku Do końca XIX wieku brzegi Göty w Götcie były wyłożone rozległymi trzcinowiskami, zwanymi trzcinami miejskimi.
Cło
Przed pokojem w Roskilde w 1658 r. krótsze i dłuższe odcinki rzeki stanowiły granicę państwową między Norwegią a Szwecją: część od Kvillebäcken w Hisingen do na południe od dzisiejszego Surte; część od Viken na północ od dzisiejszego Bohus do Åkerströmsån na południowy zachód od dzisiejszego Trollhättan. W Ale Härad znajdowały się posterunki celne w Lödöse w parafii Sankt Peders, Hamnen w parafii Skepplanda i Viken w parafii Nödinge. W Vättle Härad był jeden w Lärje w parafii Angereds.
